21. öldin
Gleðigangan nær gríðarlegum vinsældum. Alþingi breytir hjúskaparlögum og heimilar hjónabönd fólks af sama kyni. Málefni trans einstaklinga komast á dagskrá. Jóhanna Sigurðardóttir verður fyrsti samkynhneigði einstaklingur heims til að leiða ríkisstjórn, þegar hún tekur við sem forsætisráðherra Íslands árið 2009.
2000
Gay Pride byrjar af fullum krafti og fyrsta gleðigangan fer fram í Reykjavík. Gleðigangan verður fljótt einn vinsælasti samfélagsviðburður Íslendinga, þar sem tugþúsundir koma saman til að fagna ástinni.
2003
Nefnd á vegum Alþingis er skipuð um tæknifrjóvgana- og ættleiðingarmál samkynhneigðra. Þorvaldur Kristinsson og Anni Haugen sitja í nefndinni fyrir hönd Samtakanna ’78 .
2003
FAS, Samtök foreldra og aðstandenda samkynhneigðra, eru stofnuð. FAS átti eftir að taka slaginn við kirkjuna næstu ár, fyrir hönd ástvina sinna. Samtök foreldra og aðstandenda samkynhneigðra er félag þeirra sem eiga börn, systkini, foreldra, ættingja eða vini sem eru hinsegin – hommar, lesbíur, tvíkynhneigð eða transgender.
2005
Hinsegin Bíódagar var lítil kvikmyndahátíð sem haldin var nokkrum sinnum á þessum árum. Árið 2006 var ákveðið að setja málefni transfólks í fókus. Susan Stryker er boðið til Íslands og Krumma Films framleiðir heimildarmyndina Transplosive um það hvernig er að vera trans á Íslandi en trans einstaklingar höfðu verið nánast ósýnilegur hópur fram að þessu.
2006
Tillögur nefndarinnar eru samþykktar og gerðar eru breytingar á lögum sem heimila samkynhneigðum að ættleiða börn og fara í tæknifrjóvgun.
Gay Pride, 2013. Ljósmynd: mbl.is
2007
Trans Ísland, félag trans einstaklinga á Íslandi er stofnað og verður hluti af regnhlíf Samtakanna ’78.
2009
Jóhanna Sigurðardóttir verður fyrsta opinberlega samkynhneigða manneskja heims til að leiða ríkisstjórn þegar hún tekur við embætti forsætisráðherra 1. febrúar. Íslenskir fjölmiðlar látast ekki taka eftir þeirri merku staðreynd en heimspressan þeytir lúðra.
Prestaþing Þjóðkirkjunnar, 2008
2010
Hjúskaparlögum var breytt þannig að nú gilda ein hjúskaparlög fyrir alla og samkynhneigðir geta nú látið vígja sig í hjónaband í kirkju.
Þjóðkirkjan var tregust í taumi. Í sjónvarpsviðtali á NFS árið 2006 lét Karl Sigurbjörnsson, þáverandi biskup, þau ummæli um hjónabönd samkynhneigðra falla „að hjónabandið eigi það inni hjá okkur að við köstum því ekki á sorphauginn alveg, án þess að hugsa okkar gang“.
Árið 2007 lagði Karl svo fram tillögu á Kirkjuþingi þar sem lögð var áhersla á að staðið yrði áfram við hefðbundin skilning Þjóðkirkjunnar á hjónabandinu og því ekki gert ráð fyrir að samkynhneigðir einstaklingar gætu gengið í hjónaband.
Lagabreytingarnar náðu þó fram að ganga en fulltrúar Þjóðkirkjunnar settu það skilyrði að prestar hefðu svokallað „samviskufrelsi“ þegar kemur að giftingum samkynhneigðra, þ.e. að þeir mættu synja samkynhneigðum um hjónavígslu í kirkju.
Allt fram til 2015 héngu svo sumir prestar á þessu svokallaða „samviskufrelsi“ en þá loksins ályktaði Kirkjuþing að prestum þjóðkirkjunnar væri ekki heimilt að synja tveimur einstaklingum hjónavígslu á grundvelli kynhneigðar.
VIÐTÖL
EYRU YFIRVALDA
Hommar og lesbíur fengu eyru yfirvalda og stjórnmálamanna þarna á níunda áratugnum oft í tengslum við þetta á einhvern hátt.…
ENGIN FRAMTÍÐARPLÖN
Það er mikill misskilningur að allir haldi að við höfum bara verið hér haldandi í hendur og grátandi og alveg…
SENDUR TIL GEÐLÆKNIS
Það sem að maður þakkaði fyrir stuðninginn sem að maður fékk á þeim árum hvort sem að maður var með…
AÐSTANDENDUR EINS OG LEYNIHÓPUR
Ég held að þetta hafi reynt gríðarlega á fólk sem að stóð í þessu með sínum ástvinum á þessum tíma…
VERRA EN AÐ DEYJA
Hommi kemur heim frá útlöndum, hann er veikur, hann hefur aldrei sagt fjölskyldu sinni einu sinni að hann væri hommi.…
PASSAÐI ALDREI INN
Nema það að svo koma líkflutningsmenn, þurfa að koma og sækja hann [Sigurgeir Þórðarson]. Og það var búið að pakka…
HRÆÐSLAN ÖLLU YFIRSTERKARI
Þetta var hræðilega erfiður tími í samfélaginu hér að eiga ættingja sem var að deyja úr þessum sjaldgæfa sjúkdómi. Hann…
EKKI OF NÁLÆGT HÚSASUNDUM
Maður passaði sig að fara ekki of nálægt húsasundum og öngstrætum í Reykjavík því maður vissi af því að það…
ÞRIÐJA FLOKKS VERUR
Sko, það gerist þegar að alnæmisveiran er uppgötvuð og þessi hystería sem fer í gang um að þetta sé hommasjúkdómur,…
KEYRÐ UPP Í ÖSKJUHLÍÐ UM NÓTT
Ég var að koma af 22 og var á leiðinni heim og var hérna, þá stoppar löggan mig og bað…
DÝPRI GRÖF EN AÐ VERA KONA
Kvennabaráttan er mjög merkileg og hefur verið mjög merkileg fyrir samkynhneigða á Íslandi, á vissan hátt. Rauðsokkurnar og Kvennaframboðið og…
ÞÁ FER FÓLK AÐ SÝNA KLÆRNAR
Umburðarlyndið er alltaf þegar við höfum efni á því, þegar að við getum leyft okkur að vera umburðarlynd, af því…
BLINDUR Í HJÓLASTÓL AÐ SKEMMTA SÉR
Trixie var einn af þessum mönnum sem að ég leit mjög upp til og ég tala nú ekki um eftir…
MENN ÞURFA AÐ VERJA SITT SVÆÐI
Ég treysti ekki á óbreytt ástand. Það er ekkert sem heitir óbreytt ástand það er bara heimurinn er breytilegur frá…
STRAIGHT FRIENDLY SKEMMTISTAÐIR
Við fórum oft saman á böllin og líka upp í Samtök og við vorum að hitta hérna fólkið, þá hittumst…
ALDREI TALAÐ UM DÁNARORSÖKINA
Það var engin von. Ef þú fékkst dóminn þá það var ekkert nema bara dauðinn sem beið þín og ég…
EKKI BARA SJÚKDÓMUR HOMMA
Það var alltaf erfitt að fá fólk til að starfa í stjórn Alnæmissamtakanna og hérna og vinna þar. Mér fannst…
BRENNIMERKTIR OG KASTAÐ BURT
Svona í miðri gleði þá fer að skjóta upp þessi orðrómur að menn eru farnir að veikjast af einhverjum hérna…
ÞRÍR STÓLAR OG EITT BORÐ
Aðal deiglumálin hjá Samtökunum ’78, það var bara að koma úr felum. Að þurfa ekki að vera að læðupokast einhvers…
LESBÍA AFTUR ORÐIÐ SKAMMARYRÐI
Ég er nú búin að heita allskonar nöfnum þú veist, kynhverf og kynvillt og samkynhneigð og öll þessi orð sem…
RÖK GEGN ALMENNRI SKYNSEMI
Í allri umræðunni, var ekkert stórkostlegra en að fá einhvern sem að kom með rök sem gengu gegn allri almennri…
TILFINNINGATÆP EN EKKI TVÍTÓLA
Ég var í Gagnfræðaskóla Akureyrar, merkileg stofnun ef þú þekkir hana ekki, á þeim tíma og það var ein stúlka…
VONA AÐ ÉG HAFI EKKI SKAÐAÐ NEINN
Á þessum árum að þá var ekki bara samkynhneigt fólk sem hringdi í símatímunum, það var fólk í allskonar vandræðum,…
NÁNAST EINS OG SAUMAKLÚBBUR
Á þessum árum vorum við sem allir aðrir ofurvarkárir í þessum málum. Það mátti ekki blettur falla á þessi samtök…
ÖNNUFÉLAGIÐ
Trans-Ísland var fyrst kallað Önnufélagið af því að þá kom Anna Jonna sem hafði búið í Danmörku og Færeyjum. Og…
FREKAR ÚT AF PÓLITÍK EN LESBISMA
Ég varð ekki fyrir aðkasti, hvorki frá fjölskyldu minni eða einstaklingum hér í Eyjum út af því að ég væri…
EKKI Í FELUM Í REYKJAVÍK
Ég flutti aðallega vegna þess að ég var ástfangin og ákvað það að sú manneskja sem ég var ástfangin í…
EIN Í SAMTÖKUNUM
Það var búið að stofna Samtökin ‘78 og ég þekkti þessa stráka. Við töluðum svolítið saman og ég var eina…
HEILDSALI Á LÍNUNNI
Ég held að uppáhalds sagan mín sé sagan um manninn sem hringdi í hana Jónínu Leósdóttur sem að þá var…
RAUÐHÆRÐAR GRÆNMETISÆTUR Í NEFND
Formaður nefndarinnar reyndi hvað eftir annað að finna samanburðarhóp í þjóðfélaginu og heiminum. Ég man eftir gyðingum sem voru þá…
ÖLL BRENNUVARGAR
Það voru ýmis ævintýri sem maður lenti í sem eru eiginlega skondin núna. Þetta er svo grátbroslegt. Það kom sérfræðingur…
ÁFALLAHJÁLP HVERS ANNARS
Í minningunni finnst mér alltaf að, mér finnst alltaf að lesbíurnar og hommarnir hafi staðið vaktina saman sko. Það var…
TUTTUGU MANNS GREINDUST 2016
Það voru að greinast tuttugu manns í fyrra [2016] HIV jákvæðir. Sem er svona næstum því jafn stór tala og…
DAUÐVONA AÐ MÁLA ELDHÚSIÐ
Ég hélt alltaf í vonina með það að þrátt fyrir að vera kominn með alnæmi á lokastigi á þeim tíma…
ENNÞÁ STÖDD Í GLÆPNUM
Ég gerði mér grein fyrir því þegar Guðrún Ögmundsdóttir boðaði breytingatillögu sína [um að bæta við kirkjubrúðkaupum] við hið stóra…
SKEMMTANALÍFIÐ TÓK VIÐ SÉR
Það var ofsalega mikil opnun á þessum tíma upp úr 1990. Það má segja að alnæmið setti á ákveðinn hátt…
SORGLEGUR UNDIRTÓNN Í GLEÐINNI
Ég held að mjög margt gay fólk, lesbíur og hommar á þeim tíma hafi notað áfengi sem kvíðastillandi lyf. Og…
ALLIR AÐ DANSA ALLSBERIR Í KRINGUM JÓLATRÉ
Ég kom á vettvang Samtakanna þegar ég var 16–17 ára. Þá voru Samtökin á Lindargötunni, litla gula húsinu á Lindargötunni.…
STJÖRNURNAR Á MOULIN ROUGE
Ég var einmitt nýbúinn að vera í Rocky Horror, gerði Frank N' Furter í Rocky Horror í Iðnó. Leikfélag MH…
ÞYRSTIR AÐ VITA MEIRA UM KYNLÍF SAMKYNHNEIGÐRA
Fólk þyrstir svo óskaplega í upplýsingar um kynlíf samkynhneigðra. Það var, og það er, í rauninni það fyrsta sem gagnkynhneigt…
Krummafilms, Gufunesvegur 1, 112 Reykjavík, IS, sími: +354 821 1110 www.krummafilms.com